اناتومي
اناتومي د ژونديو موجوداتو د بدني جوړښت اړونده پوهنه ده. د ژونديو موجوداتو دوه اهمې برخې ژوي او بوټي جوړوي. د ژويو اناتومي او د بوټو اناتومي هره بېله بېله ځانگړې پوهنه ده.
د اناتومي څانگې
اناتومي ډیرې څانگې لري، چې ځینې مهم یې په لاندې ډول دي:
۱. تکویني اناتومي (Developmental Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د حیات لرونکو موجوداتو د تکامل ټول مراحل (مخکې له زېږون څخه او وروسته له زېږون څخه) مطالعه کوي.
۲. جنیني اناتومي (Embryology): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د مور په رحم کې د حیات لرونکو موجوداتو د تکامل څخه بحث کوي.
۳. پیسټ ناتال اناتومي (Postnatal Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې له زېږون وروسته د حیات لرونکو موجوداتو د تکاملي تغیراتو څخه بحث کوي.
۴. تطبیقي اناتومي (Comparative Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د یو حیات لرونکي موجود د تکامل د بل حیات لرونکي موجود له تکامل سره په پرتله ییز ډول مطالعه کوي.
۵. نژادي اناتومي (Racial Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د انسانانو په مختلفو نژادونو کې د جسماني توپیرونو څخه بحث کوي.
۶. تشریحي اناتومي (Descriptive Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د حیات لرونکو موجوداتو د ساختمان څخه په تفصیل سره بحث کوي.
۷. تشریحي اناتومي (Systemic Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د حیات لرونکو موجوداتو د ساختمان څخه په سیستماتیک ډول بحث کوي او په دوه څانگو ویشل کېږي:
- عضلاتي سیستم (Muscular System)
- هډوکي سیستم (Skeletal System)
۸. ساحوي اناتومي (Regional Anatomy): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې په ساحوي ډول د حیات لرونکو موجوداتو د ساختمان څخه بحث کوي.
۹. حجروي اناتومي (Cytology): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د حجرو د ساختمان څخه بحث کوي.
۱۰. هډوکي اناتومي (Osteology): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د هډوکو د ساختمان څخه بحث کوي.
۱۱. مفاصلي اناتومي (Arthrology): دا د اناتومي هغه شعبه ده چې د مفاصلو یا بندونو د ساختمان څخه بحث کوي.
---
دا د اناتومي مهم څانگې دي چې د حیات لرونکو موجوداتو د جسماني جوړښت په اړه څېړنې کوي.